BETER MILIEU

Beter milieu

“Een beter milieu begint bij jezelf!” In deze overheidscampagne uit begin jaren negentig werd een symbolische afbeelding gebruikt van onze aardbol, voorzichtig omvat door twee beschermende mensenhanden. Die campagne lijkt vandaag de dag actueler dan ooit met alle discussies rond klimaatverandering, milieuvervuiling, CO2- en stikstofuitstoot.

Zo verbaas ik mij dagelijks weer over de enorme hoeveelheid afval die treinreizigers achterlaten in treinen, stationsgebouwen en op de perrons. Ondanks het feit dat overal prullenbakken staan stikt het overal van het zwerfafval. Kartonnen koffiebekers, sigarettenpeuken, kranten, plastic zakken, servetjes, noem maar op. Vooral bij treinen die net uit de spits of uit het nachtnet komen puilen de prullenbakken uit en liggen de vloer en de stoelen werkelijk bezaaid met wat mensen zoal achterlaten. Toegegeven: de prullenbakken in de trein zijn niet al te groot, maar hoeveel moeite kost het nou om je eigen afval even mee te nemen en in een prullenbak op het perron te gooien? Maar het is het ook een mentaliteits- en cultuurkwestie, want er zijn diverse landen waar geen enkele prullenbak en zelfs geen papiersnippertje in de trein te vinden zijn omdat iedereen simpelweg zijn eigen afval meeneemt. Moeten we alle prullenbakken bij ons dan maar weghalen? Ik vrees dat dat hier niet echt zal gaan werken.

Een paar maanden geleden zag ik vanuit de cabine van mijn wachtende trein op station Veenendaal Centrum op het tegenovergelegen perron twee gasten van een jaar of achttien een beetje dollen met elkaar, terwijl ze patat uit zo’n plastic bakje aten. Opeens leken ze geen trek meer te hebben, waarop een van de twee zijn halfvolle bakje netjes in een prullenbak deponeerde, waarna de ander zijn bakje nonchalant pal naast diezelfde prullenbak op de grond mikte. Terwijl ze lachend wegliepen riep ik vanuit mijn geopende cabinedeur naar stoere bink nummer twee of hij alsjeblieft even de moeite zou willen nemen om zijn afval in de prullenbak te gooien. De andere jongen riep dat zijn maatje geen Nederlands sprak en vertaalde mijn vraag. Binkie gaf daarop een beetje meesmuilend antwoord en zijn vriend vertaalde: “Hij zegt dat daar schoonmakers voor zijn, anders hebben die niks te doen!” Pardon? Ik herhaalde mijn eerste vraag, maar deze keer iets minder vriendelijk. De tolkende vriend vertaalde mijn verzoek opnieuw en daarna ook het antwoord van de bijdehante patatbakjesgooier. “Hij zegt dat het in zijn cultuur een teken van zwakte zou zijn als hij het nu alsnog op zou rapen!” Ik stond helemaal perplex van dat antwoord en werd op hetzelfde moment door de conducteur teruggefloten naar de realiteit. Vertrektijd. Geërgerd en gelaten gooide ik de cabinedeur dicht, nam plaats op de machinistenstoel en reed een beetje verbouwereerd weg van de plaats delict. Een beter milieu begint bij jezelf, maar ik ben bang dat dit soort sneue types nog een lange weg te gaan hebben. Misschien moeten ze wel beginnen in hun eigen sociale milieu.