Sollicitatie en selectie

Zodra ik er zelf voor de volle 100% van overtuigd was dat deze baan echt geknipt zou zijn voor mij heb ik in november 2015 mijn sollicitatiebrief geschreven.

Het begon echter al met een valse start. Omdat het solliciteren alleen online via de vacaturesite van NS kon, kwam ik er tot mijn grote schrik achter dat de vacature inmiddels van de site af was gehaald! Had ik dan toch te lang gewacht? De volgende dag maar even gebeld met de afdeling recruitment, waar ze mij vertelden dat de inschrijfperiode voor de betreffende vacature (machinist Utrecht) inmiddels was afgesloten. Helaas was het niet mogelijk om mijn gegevens alsnog per e-mail door te geven en ze gaven mij het advies om de vacaturesite de komende weken goed in de gaten te houden, omdat het ‘best wel eens zou kunnen dat dezelfde vacature over een paar weken alsnog beschikbaar zou komen’.

En inderdaad, op maandag 14 december 2015 stond de vacature ineens weer online. Snel de datum van mijn sollicitatiebrief aangepast naar dinsdag 15 december en deze – na het beantwoorden van enkele standaard vragen – samen met mijn cv doorgestuurd. En nu maar afwachten…

de sollicitatieprocedure voor machinist

Op donderdag 24 december werd ik door een recruiter van NS gebeld met een aantal standaard vragen over mijn motivatie, mijn opleiding en werkervaring en wat praktische toelichtingen, zoals salarisindicatie, onregelmatige werktijden en beschikbaarheid. Aan het eind van dit gesprek kreeg ik meteen te horen dat mijn profiel goed aan leek te sluiten bij de vacature en dat ik direct na het kerstweekend gebeld zou worden voor een tweede telefonisch interview.

Op maandag 28 december kreeg ik ’s morgens het verwachte telefoontje van een andere recruiter van NS. Grotendeels waren de vragen en toelichtingen vergelijkbaar met het vorige gesprek, maar deze keer werden de vragen wel wat kritischer en gingen ze dieper op de materie in. Na ongeveer 3 kwartier wisten ze genoeg en werd ik uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek op het hoofdkantoor van NS in Utrecht op woensdag 30 december!

Licht gespannen maar toch zelfverzekerd kwam ik op 30 december – uiteraard per trein en ruimschoots op tijd – aan bij het hoofdkantoor, waar ik vriendelijk werd ontvangen door een recruiter en een Teammanager Machinisten. Als eerste moest ik een kleurenblindheidstest ondergaan. Je kent het wel, van die cirkels waarin cijfers staan met een iets afwijkende kleurstelling die je als kleurenblinde niet zou kunnen onderscheiden. Ik kreeg een stuk of 8 plaatjes te zien, waarvan ik er 7 duidelijk kon onderscheiden. Maar ergens halverwege zat er eentje die ik niet goed thuis kon brengen. Ik ging er ook maar niet naar gissen en zei daarom dat ik echt niet kon lezen wat voor cijfer daar stond. En dat bleek dus ook zo te zijn want er stond helemaal geen cijfer. Het was een instinker om te checken of je niet zomaar met een willekeurig cijfer zou komen. Een machinist mag namelijk nooit zomaar aannames doen, dat zou ernstige gevolgen kunnen hebben. Poeh… Daar kwam ik goed mee weg.

Daarna volgde een heel open gesprek, waarin wat dieper werd ingegaan op mijn motivatie en waarin een aantal praktijksituaties werd geschetst waarop ik moest aangeven hoe ik daarop zou reageren. Voor mijn gevoel had ik mezelf goed door het gesprek heen geloodst en na 50 minuten mocht ik even in de wachtkamer plaatsnemen, waarna ik meteen zou horen of ik door was naar de volgende ronde. Al na een paar minuten mocht ik weer naar binnen en kreeg ik het verlossende woord: ze wilden graag met mij verder! Na het overhandigen van kopieën van mijn diploma’s en legitimatiebewijs werd meteen een afspraak gemaakt voor de volgende fase in het sollicitatieproces: de psychologische test en assessmenttest. Dit zou op vrijdag 8 januari zijn bij TestNed in Rotterdam. Ik kreeg hiervoor meteen een NS dagkaartje, dus dat was alvast mooi geregeld!

Vrijdag 8 januari 2016. Vanuit Woerden op de trein richting Rotterdam Alexander voor de psychologische test en de assessmenttest. ’s Morgens om 9.00 uur moest ik me melden aan de Hoofdweg in Rotterdam, op 8 minuten loopafstand van het station. Het werd nog even spannend of ik dit wel zou gaan halen, want er was tussen Utrecht en Woerden een seinstoring waardoor alle treinen in de regio vertraging opliepen. Gelukkig had ik qua tijd rekening gehouden met een eventuele vertraging (het blijft toch NS), dus meldde ik me netjes om 8.50 uur bij de receptie van TestNed, het psychologisch onderzoeksbureau dat de tests namens NS zou afnemen. Er waren bij binnenkomst eerst 2 dames en 1 jongeman die allemaal rond de 25 jaar oud waren. Zij werden al eerder weggeroepen en daarna heb ik ze de hele dag niet meer gezien. Als ik het goed begrepen heb waren zij hier voor de functie van trambestuurder. Even later kwamen nog 2 andere heren binnen. Een ervan was een Rotterdammer van rond de 30 jaar die als Medewerker Veiligheid & Service met als standplaats Rotterdam had gesolliciteerd. De ander had grappig genoeg erg veel overeenkomsten met mij: ook 47 jaar oud, woonachtig in De Meern en ook gesolliciteerd naar de functie van machinist in Utrecht, sinds een aantal maanden zonder werk, een MAVO-diploma en zijn diensttijd vervuld bij de marine. Met z’n drieën hebben we gedurende de hele dag diverse tests afgelegd, soms tegelijkertijd en soms na elkaar.

De onderzoeken bestonden uit diverse onderdelen, zoals persoonlijkheidstests, veiligheidstests en functiegeschiktheidstests. Het belangrijkste onderdeel hierbij was de vigilantietest, waar gedurende een lange tijd je concentratie en reactievermogen werd getest. Bijvoorbeeld een half uur lang onafgebroken naar een langzaam knipperend lichtgrijs vierkant staren op je beeldscherm, waarbij dit vierkant af en toe heel kort donkergrijs kleurde, waarna je heel snel op een knop moest drukken. Ook was er een reactievermogentest waarbij je met wisselende snelheden op allerlei audiovisuele activiteiten moest reageren. Zo had je een toetsenbord met 5 kleurenknoppen, een knop voor een hoge toon en een knop voor een lage toon, een voetpedaal links en een voetpedaal rechts. Op je scherm en via je hoofdtelefoon kwamen vervolgens al deze kleuren, geluiden en voetpedalen willekeurig voorbij, waarop je direct moest reageren door de juiste knop of het juiste pedaal in te drukken. De score voor deze test was bij mij ruim boven het gemiddelde , zo bleek later.

voorbeeld van de vigilantietest

Na afloop was er nog een gesprek met een psycholoog, waarbij nog een keer alle facetten van het vak van machinist werden besproken en waarbij meteen werd gekeken of de uitslagen van de tests hier ook bij aansloten. Dat gesprek liep voor mijn gevoel ook prima, alleen bleek dat ik bij de persoonlijkheidstests te veel vragen had beantwoord met ‘Geen antwoord’. Dat kwam omdat ik alleen kon kiezen uit ‘Ja’, ‘Nee’ of ‘Geen antwoord’. Wanneer ik een vraag niet met met volle overtuiging met ‘Ja’ of ‘Nee’ kon beantwoorden koos ik dus maar voor het neutrale ‘Geen antwoord’. Omdat ze hierdoor dachten ze dat ik deze vragen niet goed had begrepen, mocht ik nog even opnieuw 240 persoonlijkheidsvragen beantwoorden waarbij ik deze keer wel steeds kon kiezen uit 5 antwoorden: ‘zeer van toepassing’, ‘enigszins van toepassing’, ‘neutraal’, ‘nauwelijks van toepassing’ of ‘nooit van toepassing’. Daarbij werd wel gevraagd of ik ook hier het neutrale antwoord zoveel mogelijk wilde negeren. Na ongeveer een half uur was ik ook hiermee klaar, waarna ik mij ging afmelden bij de administratie. Daar kreeg ik te horen dat de laatste vragenlijst nog moest worden beoordeeld en dat ik na het weekend (op maandag) de uitslag te horen zou krijgen. Ik had gehoopt dat ik de uitslag meteen te horen zou krijgen, dus nu moest ik nog een weekendje geduld hebben. Inmiddels waren de andere kandidaten al vertrokken, dus ik heb ook geen idee hoe het hen verder is vergaan. Misschien kom ik ze later nog wel ergens tegen op of langs het spoor.

Op maandag 11 januari werd ik rond 10.00 uur gebeld door de psycholoog die mij die vrijdag ervoor had gesproken. Zij feliciteerde mij meteen met de positieve uitslag! Ik zou de testresultaten na enkele dagen per e-mail ontvangen, waarbij ook NS een kopie zou ontvangen.

’s Middags werd ik meteen weer gebeld door NS dat zij telefonisch al hadden vernomen dat ik met vlag en wimpel door de tests was gekomen en dat zij meteen alvast de datum wilden doorgeven voor de medische keuring (20 januari), de datum voor het arbeidsvoorwaardengesprek (27 januari), de datum waarop ik (onder voorbehoud) in dienst zou treden (7 maart) en de datum waarop de opleiding zou beginnen (14 maart). Er waren nog wel 2 voorbehouden: dat ik medisch in orde zou worden bevonden en dat de gesprekken met de 2 door mij opgegeven referenties, 2 oud-werkgevers, positief zouden worden beoordeeld. Het moet nu dus wel heel raar lopen als ik op 27 januari niet op het hoofdkantoor in Utrecht zit om mijn krabbel te zetten! In mijn referenties heb ik alle vertrouwen, dus op naar de medische keuring!

Op woensdag 20 januari werd ik om 13.30 uur verwacht voor de medische functiegeschiktheidskeuring bij MaetisArdyn/Zorg van de Zaak Health Services in Utrecht. Omdat deze locatie zich op Kanaleneiland bevond en er parkeergelegenheid voor de deur was ben ik er deze keer met eigen vervoer heengegaan. Nadat ik mij eerst had aangemeld werd ik binnengeroepen door een vrouwelijke arts die eerst een aantal onderzoeken ging uitvoeren. Eerst in een geluidsdichte, benauwde cabine voor een gehoortest en daarna een ogentest op lange en korte afstand. Daarna werd ik gewogen en gemeten. Vervolgens werd mijn bloeddruk gemeten en mijn bloedsuikerspiegel bepaald door een prikje in mijn vinger. Als laatste werd er een hartfilmpje gemaakt. Een stuk of tien zuigkappen op mijn bovenlichaam en op mijn onderbenen en daarna een paar minuten ontspannen blijven liggen. Dat lukte wonderwel aardig, en de resultaten van mijn bloeddruk en mijn hartslag werden dan ook positief bevonden, evenals de overige onderzoeken. Daarna mocht ik even terug naar de wachtkamer om te wachten op de oproep van een andere arts, die mij nog aan een lichamelijk onderzoek moest onderwerpen.

Al wachtend in de wachtkamer zag ik opeens een bekend gezicht binnenkomen. Het was Martin, die ik tijdens de psychologische test in Rotterdam ook al had ontmoet. Hij was dus ook door en we feliciteerden elkaar met het feit dat we dus geen concurrenten voor elkaar waren voor dezelfde job maar collega’s zouden worden op dezelfde standplaats. Hij zou net als ik ook op 7 maart in dienst komen bij NS en ook een week later met de opleiding beginnen. Dan zouden we het hele traject dus samen gaan doorlopen, in ieder geval wat het theoriegedeelte betreft in Amersfoort. We hebben meteen onze gegevens uitgewisseld, dat kan altijd handig zijn. Even later werd ik binnengeroepen bij de onderzoeksarts. Die liep samen met mij de – vooraf ingevulde – vragenlijst door en de uitslagen van de onderzoeken van daarnet. Ook heeft hij nog met de stethoscoop naar mijn longen en hart geluisterd en nog wat lichaamsfuncties gecheckt. Alles was prima in orde, maar omdat mijn gehoor een heel klein beetje afweek van het gemiddelde op mijn leeftijd mocht de betreffende arts nog geen definitieve uitslag geven van de test. Maar omdat mijn gehoor ruimschoots boven de gestelde norm zat hoefde ik me daar geen zorgen over te maken. Toch wachtte ik de officiële uitslag nog even af, die zou de volgende dag per mail binnenkomen. Omdat Martin na mij een afspraak had heb ik hem verder niet meer gesproken, maar ik ga er maar vanuit dat hij ook goed door de onderzoeken is gekomen. Als het goed is zie ik hem dan volgende week weer terug bij het arbeidsvoorwaardengesprek in Utrecht.

De volgende morgen (donderdag 21 januari) werd ik keurig volgens afspraak teruggebeld door een dame van NS die mij (nog steeds onder voorbehoud van de uitslag van de medische keuring) feliciteerde met mijn aanstaande aanstelling als (aspirant) machinist. Ook werd de laatste afspraak voor het arbeidsvoorwaardengesprek op 27 januari definitief bevestigd en de data van indiensttreding en de start van de opleiding (respectievelijk 7 en 14 maart).

Een dag later kwam dan eindelijk het laatste verlossende mailtje van de onderzoeksarts: ik was volledig goedgekeurd! Hoewel ik nu wist dat ik eigenlijk al was aangenomen, hield ik toch nog steeds een slag om de arm totdat ik volgende week echt mijn krabbel zou gaan zetten onder het arbeidscontract. Maar dat was slechts nog een formaliteit!